Publicatiedatum: 17 september 2010
Reporter: Albert Hendriks – Friesland Holland Nieuwsdienst – www.friesnieuws.nl

Door Albert Hendriks, journalist en directeur van het onafhankelijke
en ongesubsidieerde bureau voor toerisme Friesland Holland.

Uit eten in Fryslân:

Hajé als beste getest

Als het even kan lees ik alle testen en beoordelingen van restaurants in Friesland. Van de Leeuwarder Courant, culinaire gidsen als Lekker en van de ANWB. Beroepshalve ben ik een vakantietester en probeer dus ook eetgelegenheden uit, meestal behorende bij een hotel of een attractie of op een rondvaartboot. Honderden gasten van mijn reisorganisatie testen mee.

Hajé te Joure

Onlangs werd het Nederlandse wegrestaurantwezen, inclusief onze Friese Hajé in Joure, in de zeik gezet door twee testpanels van de ANWB. De Leeuwarder Courant voert op een soortgelijke manier als de ANWB de testen uit, met een vakman of –vrouw van een hotelschool, en een (journalistiek) medewerker.

Kent skele juh
Het beoordelen van een menu de bediening, de ambiance en de prijs-prestatieverhouding is, vind ik, bloedlink. Over smaken en geuren kun je eeuwig twisten. Het zijn momentopnames. De eter is geen robot en de kok en de serveerster zijn dat ook niet.

De Leeuwarder Courant geeft de geteste restaurants geen beoordeling in cijfers, maar in een smakelijk verhaal, wat door de restaurateur niet altijd als smakelijk wordt ervaren. Soms denk ik, waar zeuren die Leeuwarder proefkonijnen over. Ah, kent skele juh.

In het algemeen herken ik de kritiek op bepaalde Friese restaurantbedrijven wel, vooral gezien de mailtjes die wij binnen krijgen en gelet op mijn eigen ervaringen, al vind ik mijn eigen minder zwaar wegen. Mijn gasten leggen het grootste gewicht in de schaal.

We sturen de kritieken van gasten door naar de betreffende restaurants. De restauranthouder die wil kan er zijn voordeel mee doen. Maar helaas zijn er een boel die verrekken geen spier: de toerist komt hier sowieso, morgen is er weer een ander. Deze horecaondernemers komen nu lelijk op de koffie. In crisistijd zie je het verval in versneld tempo optreden.

Schandpaal
De testers van de Leeuwarder Courant kunnen lekker sarcastisch zijn, maar echt link wordt het als de grote machtige ANWB onopvallend in je tent verschijnt. Genadeloos werd in de Kampioen van augustus 2010 — en wordt nog op de website van de ANWB Kampioen — een hele rits wegrestaurants aan de schandpaal genageld, ook Hajé Joure van horecabestuurder en Fryslân-promotor Hajé de Jager. Die geldt in Friesland als een voorbeeldhorecabaas. De ANWB denkt er anders over. Ik was ook verbaasd over de slechte beoordeling van ‘Joure’. Een prachtbedrijf, het eten is er prima. De andere Hajé-bedrijven ken ik niet.

Maar wie ben ik. Dus even kijken of gasten van ons, fietsers en sloepvaarders, de afgelopen zomer klachten hadden over Hajé Joure. Op vijftig kamers met half pension, dat wil zeggen overnachten met ontbijt en een driegangenmenu, geen één klacht. Alleen onze chauffeur klaagt. Niet over het eten, maar over de veel te kleine fietsenberging en het eeuwige gemopper van de receptionist over onze dure e-bikes die natuurlijk niet buiten mogen staan, dit ter voorkoming van diefstal.

Hoe chiquer hoe slechter
Nog even verder gekeken bij onze reisorganisatie in de map “klachten en complimenten van gasten over restaurants”. Die publiceer ik maar niet, want het komt hierop neer dat de chicste en duurste restaurants de wind van voren krijgen. En bedrijven waarvan je het niet direct zou verwachten leveren topprestaties. Zo vinden onze cruisegasten jaar-in-jaar-uit het eten op de rondvaartboot Wetterprinses van Rondvaardij Princenhof in Earnewâld honderd keer beter dan in de restaurants van de hotels waar ze slapen, uitgezonderd Het Zwartewater in Zwartsluis. Het Overijsselse hotel krijgt steeds een tien, terwijl de chauffeur die er de koffers brengt nooit een kop koffie aangeboden krijgt. Maar dat weten onze gasten niet.