Toeristen onthaasten bij Seedykster Toer

Dagje Friesland: Nummer 2

Publicatiedatum: 8 augustus 2008
Reporter: Albert Hendriks – Friesland Holland Nieuwsdienst – www.frieslandhollandnieuws.nl

Toeristen onthaasten bij Seedykster Toer
Activiteitenboerderij met camping serveert buitendijkse genoegens

MARRUM (NL) – Het noorden van Friesland is in feite een dichtgeslibde en in de vroege Middeleeuwen door monnikken bedijkte Middelzee. Ten noorden van de lijn Minnertsga, Berlikum, Beetgum, Stiens en Hallum lag in de late Middeleeuwen een uitgestrekte kwelder. De bewoners van het oude land noemden dit “uytland” in de veertiende eeuw Bil.

Foto 1: De echte Seedykster Toer, een torensilo die zicht tot op Ameland biedt.
Foto 2: Stop 1, bij de bunker die in het Noorderleeg staat. Het bouwsel van de Duitsers biedt natuurliefhebbers bij slecht weer een schuilplaats en een mooi uitzicht over het slik, het Wad en Ameland.
Klik op foto voor vergroting

Het Bildt werd vanaf 1505 bedijkt door arbeiders uit Holland, Brabant en Zeeland, reden waarom men in dit deel van Friesland Bildts spreekt: veel oud-Hollands, weinig Fries. Hun werkkampen kregen de namen van de dorpen waar ze vandaan kwamen: Wijngaarden, Altoena en Kijfhoek. Toen er roomse kerken in de dorpen in wording werden gesticht kregen deze achtereenvolgens de namen Sint Jacobiparochie, Sint Annaparochie en (Onze Lieve) Vrouwenparochie.

Seedykster Toer
Wie de sfeer van het zonnige industrieloze Waddenland en de zoute Waddenzee wil proeven doet er goed aan naar De Seedykster Toer ten noordwesten van Marrum te gaan. Op het erf van deze activiteitenboerderij van Aukje en Gerben Visbeek staat een uitkijktoren, een voormalige agrarische torensilo, vanwaar men een schitterend uitzicht heeft op het Friese Wad.

Foto 1: Stop 2, bij een dobbe. Visbeek’s passagiers zijn onder de indruk van het verhaal dat hier Ardennenwater naar boven komt. Spa blauw dus.
Foto 2: Stop 3, de twaalf pilaren tellende tempel van kunstenaar Ids Willemsma op de bijna 10 meter hoge zeedijk bij De Seedykster Toer. Tussen 1963 en 1993 is hier 66 kilometer dijk op deltahoogte gebracht. Ter afsluiting van het project is dit monument geplaatst en door de toenmalige Commissaris van de Koningin Hans Wiegel onthuld.
Klik op foto voor vergroting

Voor wie het zilte buitendijkse land, met name het Noorderleeg van dichtbij wil zien en ruiken, organiseert Gerben Visbeek rondritten. Hij beschikt over een gesloten huifwagen die getrokken wordt door een stoere vierwielaangedreven John Deere trekker. Vanuit de trekker en met gebruikmaking van een interne geluidsinstallatie vertelt hij over de ontstaansgeschiedenis van de gemeenten Het Bildt en Ferwerderadiel, de zomerpolders, de landbouw en nieuwe ontwikkelingen, zoals het creëren van zoutige natuurgebieden door het doorsteken van dijken. Dat laatste gebeurt onder de auspiciën van de Friese natuurbeschermingsorganisatie It Fryske Gea.

Visbeek en zijn vrouw weten er alles van, ook van de redding van de zogenaamde dobbepaarden op 3 november 2006. Een honderdtal paarden van boer Lootsma graasde op het buitendijkse natuurland van It Fryske Gea, het Noorderleeg, en werd 1 november verrast door het snelwassende water. Hulpverleners brachten de dieren water en hooi. Zes amazones lokten 3 november 2006 bij laag water de paarden van een hoge ringdijk van een dobbe naar het vaste land. De meeste media dramatiseerden het voorval niet te weinig. De redding door de zes dames werd wereldwijd op de televisie en in kranten gebracht. De beelden waren inderdaad indrukwekkend, spectaculair.

Dobben
Dobben zijn opvallende elementen in de zomerpolders van Het Bildt en Ferwerderadiel, de gemeente waartoe Marrum behoort. Het zijn met een dijkje omringde, hoger gelegen drinkpoelen met zoet water voor het vee dat buiten de zeedijk graast. Volgens Visbeek worden ze ondergronds gevoed met water dat helemaal uit de Ardennen afkomstig is. Dobben kunnen wel tien meter diep zijn. Vele zijn bij het in cultuur brengen van het buitendijkse land in de vorige eeuw gedempt. Enkele bekende, zoals de Westerdobbe, de Alde Dobbe en Oosterdobbe, bleven over. It Fryske Gea creëerde nog een nieuwe dobbe, de Nije Dobbe.

Foto 1: Gerben Visbeek (links) geeft graag tekst en uitleg.
Foto 2: Eén van de twee terrassen van De Seedykster Toer. Busje komt zo!
Klik op foto voor vergroting

Rondrit boeken
Iedere donderdag om half twee verzorgt Gerben Visbeek met zijn combinatie een twee uur durende rondrit door het oneindige buitendijkse land voor individuele gasten, onder andere afkomstig van zijn boerderijcamping. Hij staat onder andere stil bij een bunker uit de tweede wereldoorlog en een prachtige dobbe. Er kunnen maximaal 40 personen mee. Reserveren is aan te raden: tel. 0518-411434.

Groepen kunnen ook op andere dagen rondgereden worden of een heel andere tocht boeken, bijvoorbeeld het spoor van Rembrandt van Rijn volgen. Die trouwde 22 juni 1634 in Sint Annaparochie met Saskia van Uylenburgh. De wereldberoemde kunstschilder haalde veel inspiratie uit Het Bildt en omgeving, zo blijkt uit werken van hem.

Info: www.seedykstertoer.nl