Kijk op Elfsteden schaatsstad Leeuwarden

Kijk op Elfsteden schaatsstad Leeuwarden

Publicatiedatum: 7 februari 2012
Reporter: Albert Hendriks – Friesland Holland Nieuwsdienst – www.friesnieuws.nl

17de-eeuwse Leeuwarder stadsgezichten

Gezicht op de Brol van Abraham Beerstraten.
Gezicht op de Brol van Abraham Beerstraten.

LEEUWARDEN (NL) – De Elfstedentoch bestaat al meer dan 400 jaar; als officiële schaatstocht nog maar 103 jaar. Weten hoe Leeuwarden, de start- en finishplaats van de Elfstedentocht op de schaats, er drie eeuwen geleden uitzag? Ga dan naar het Fries Museum!

Het Fries Museum heeft namelijk twee zeldzame 17de-eeuwse stadsgezichten op Leeuwarden laten restaureren. De schilderijen – Gezicht op de Brol en een stadsgezicht van Van der Croos – zijn in topconditie gebracht voor de expositie rond de Friese elite van de Gouden Eeuw, een van de openingstentoonstellingen van het nieuwe Fries Museum in september 2013. Dankzij de financiële steun van de Wassenbergh-Clarijs-Fontein Stichting heeft het museum de restauratie kunnen laten uitvoeren. “De 17de-eeuwse stadsgezichten zien er weer stralend en fris uit,” Paul Klarenbeek van het hoofdstedelijk museum. “Er zijn vrijwel geen geschilderde stadsgezichten op Leeuwarden in de 17de eeuw bewaard gebleven. Van deze twee schilderijen was het vernis sterk vergeeld. De werken zijn nu schoongemaakt, beschadigingen zijn gerestaureerd en lacunes opgevuld. Resultaat is dat de werken weer helder zijn en dat de details weer goed zichtbaar zijn.”

Stadsgezicht van Jacob Pietersz van der Croos.
Stadsgezicht van Jacob Pietersz van der Croos.

Gezicht op de Brol

‘Gezicht op de Brol’, geschilderd door Abraham Beerstraaten, geeft een kijkje in het bruisende 17de-eeuwse centrum van Leeuwarden. De Brol of Kaakbrug was the place to be: het was de plek voor de markt, voor toneelspel én voor openbare bestraffingen. Midden op de brug staat de kaak (schandpaal) van de stad, waar burgers ‘aan de kaak’ gesteld werden voor een toestromend publiek van stadsgenoten.

Klarenbeek: “Vrijwel altijd werd een stadsgezicht op Leeuwarden vanuit het zuiden vastgelegd. Dat is ook het geval met het andere gerestaureerde werk: een schilderij van Jacob Pietersz. van der Croos uit circa 1650. Uiteraard is de Oldehove herkenbaar, de stadswallen en ook de inmiddels afgebroken torens en de vele molens rond de stad. Achter de boerderij aan de Schrans op de voorgrond liggen lange banen stof, uitgerold over het gras. Dat doet vermoeden dat zich daar de eerste Klanderij bevond, de plaats waar linnen door de klandermolen ging om het te strijken en van een glanslaagje te voorzien.”

Nieuwe Fries Museum

Het nieuwe Fries Museum gaat over de Friezen en over Friesland, een eigenzinnig stukje ‘buitenland in Nederland’. Over de elf steden en het platteland, de haat-liefde verhouding met het water, de zoektocht naar het typisch Friese en de plek van Friesland in de wereld. Ook het Fries Verzetsmuseum wordt een belangrijk onderdeel van het museum.

Info: www.friesmuseum.nl