Publicatiedatum: 16 December 2011
Reporter: Albert Hendriks – Friesland Holland Nieuwsdienst – www.friesnieuws.nl

Werven leveren exclusieve bouwrechten in bij topontwerper

WOUDSEND (NL) – Onlangs is de vierhonderdste Barkas afgeleverd. Dit maakte de ontwerper Ing. Lammert Huitema bekend tijdens de ondertekening van de verkoopovereenkomst van zijn eigen Barkas 1150 OK ‘Meander’ bij Jachtmakelaardij Het Wakend Oog te Woudsend.

In 1987 maakte Huitema de eerste schetsontwerpen voor de Barkas 900 MK. Later volgden ontwerpen van hetzelfde type in lengtes van 6 tot 15 meter in diverse uitvoeringen. Met dit aantal van 400 heeft Huitema zich onderscheiden van vele anderen. Nooit eerder zijn van een Nederlands ontwerper zoveel schepen van hetzelfde type gebouwd op een niet serie-matige wijze. Huitema en Het Wakend Oog zijn geen onbekenden voor elkaar. In 1989 organiseerde deze jachtmakelaardij een persconferentie op de jachtwerf van Wiebe Bijlsma ter gelegenheid van de introductie van de Bijlsmakotter. Deze kotter is eveneens een ontwerp van Huitema.

Prins Rainier van Monaco

In zijn lange werkzame leven tekende Huitema vele type jachten. Na zijn studie scheepsbouwkunde aan de HTS te Haarlem ging hij bij het destijds bekende jachtarchitectenbureau Arco Yachts in Hilversum aan de slag. In die tijd kreeg hij ook contact met de Stichting Ronde en Platbodemjachten en meette hij een drietal verschillende soorten schouwen op waarvan de lijn- en zeilplannen gepubliceerd zijn in het bekende boek van de Stichting.

 

Na enige jaren verhuisde hij naar Groningen en kwam als tekenaar/constructeur in dienst bij Scheepswerf Kerstholt. Een veelzijdige werf waar coasters en ander bedrijfsvaartuigen werden gebouwd, maar ook grotere jachten en houten sloepen en boten. De werf werd bekend door de bouw van het jacht voor Prins Rainier van Monaco. Deze opdracht bleek zeer onfortuinlijk uit te pakken voor de werf. Tijdens de proefvaart vloog de machine kamer in brand. Uiteindelijk moest de werf haar poorten sluiten.

Huitema had dit al zien aankomen en voor het faillissement van de werf zijn ontslag ingediend. Hij vestigde zich als zelfstandig jachtontwerper. Hij begon met een serie Zeeschouwen van 6,50 tot 10,00 meter, waarvan een kleine 400 sets tekeningen zijn verkocht.

De Barkas ‘Meander’ van Lammert Huitema.

Oostduitsers bepalen de norm

Een half jaar later werd hij door Conoship gevraagd als coördinator te komen werken.

Deze Combinatie van Noordelijke Scheepswerven had van een rederij uit de toenmalige DDR een contract voor de bouw van 10 schepen verworven. Opvallend was dat de Oostduitsers in die tijd reeds heel veel aandacht besteden aan strenge geluidsnormen, die in West-Europa nog niet bekend waren. De kennis op dit gebied werd van buiten gehaald en ook door experimenten op de werf verkregen. Deze belangrijke kennis zou Huitema later gebruiken onder meer bij de ontwerpen van de Barkas.

De constructiekamer van Conoship werd enige jaren later overgeheveld naar Centraal Staal, alwaar Huitema hoofd werd van de gehele ontwerpafdeling. Als toenmalig hoofd was hij verantwoordelijk voor het ontwerp van vele soorten schepen, zoals zeegaande vrachtschepen en tankers, binnenvaartschepen, baggervaartuigen, vissersschepen, passagiersschepen, sleepboten, supply vessels etc.

Geboorte van de Barkas

Toen het in 1986 slecht ging in de grote scheepsbouw, besloot Huitema zijn activiteiten als zelfstandig jachtontwerper wederom op te starten. Hij ontwierp een 15 meter rondspant motorjacht en een tweetal kotters van 12 meter. Ondertussen broedde hij op een nieuw project, dat later zou leiden tot het grote succes van de Barkas.

In het eisenpakket stonden de uitgangspunten, namelijk een schip met een “stoere” uitstraling,

een mooie rompvorm met goede vaareigenschappen, een zo laag mogelijk geluidsniveau (primair door preventie en secundair door isolatie), een zo gunstig mogelijk rendement van de voortstuwingsinstallatie, gelijkvloers woon- en leefgedeelte met uitzicht rondom voor alle opvarenden en tot slot een centraal stuurhuis (salon) met een grote open kuip.

Grote doorbraak dankzij Teleac

Bij het ontwerp werd veel aandacht besteed aan de voortstuwingsinstallatie en de geluidsbestrijding. Dankzij de bij Conoship opgedane kennis op dit gebied en de relaties uit deze tijd kon Huitema een en ander optimaliseren in zijn Barkas-ontwerpen. In feite hebben de strenge eisen van de Oostduitsers destijds hem geholpen bij het vervolmaken van de techniek aan boord van de Barkassen.

In 1987 was het zover dat alle tekeningen gereed waren en er een persbericht uit ging naar de watersportbladen. Al spoedig volgden vele reacties, zowel van particulieren als van werven. Daar er geen demonstratiemodel was, moest die hobbel nog worden genomen.

Na veel gelobby en onderhandelen was een scheepsbouwer uit Hoogezand bereid de tekeningen en een staalbouwpakket van Centraal Staal te kopen. Toen het casco gereed was, werd de meest belangstellende particulier gebeld en uitgenodigd. Hij kwam, zag het schip en kocht nog diezelfde dag. Daarna volgden nog vele nieuwe orders.

De grote doorbraak voor de bekendheid van de Barkassen kwam door de Teleac serie “Varen”, in 1991 opgenomen en in 1992 en 1993 uitgezonden. Er kwamen veel reacties op deze Barkas 1000. Ook bestond er veel vraag naar een iets groter model, hetgeen aanleiding was om de Barkas 1100 te gaan tekenen. Later volgde er nog ontwerpen van kleinere en grotere Barkassen.

Exclusiviteit voor 3 werven

Inmiddels meldden ook andere werven en particulieren zich aan om tekeningen te kopen. Daar er klachten over “wildgroei” ontstonden, besloot Huitema eind 1999 geen tekeningen meer aan particulieren te verkopen en slechts aan drie werven de exclusieve bouwrechten te verlenen, te weten: Bouma Jachtbouw in Harlingen, Keikes Jachtbouw in Sneek en Rego Watersport in Lelystad. In 2010 is dit door omstandigheden teruggebracht tot één werf namelijk Keikes in Sneek. Echter kortgeleden heeft ook deze werf te kennen gegeven de overeenkomst van de exclusieve bouwrechten te beëindigen.

400 maal Barkas

“Vierhonderd Barkassen van dezelfde tekentafel is voor Nederlandse begrippen een mijlpaal,” zegt Tom Buch van Het Wakend oog. “Van deze 400 schepen heeft Jachtmakelaardij Het Wakend Oog in 14 gevallen een tweede eigenaar voor het schip gevonden. Nummer 14 is de Barkas 1150 OK ‘Meander’ van de heer en mevrouw Huitema, waar ze van 1999 tot heden met veel plezier in gevaren hebben. Het Wakend Oog is trots dat zij deze opdracht van de ontwerper hebben gekregen. De ‘Meander’ is binnen twee maanden na aankomst in de overdekte verkoophaven in Woudsend verkocht. Het is een afscheid van de Barkas, met een traan, voor de familie Huitema. Maar ook een afscheid van de tekentafel?

Ook een creatie van Lammert Huitema, één van de kotterjachten van Jachtcharter Klompmaker, net als Het Wakend Oog in Woudsend gevestigd. www.klompmaker.nl	Kenmerkend voor de Barkas. Een slaapplaats voor de (klein) kinderen onder de salonvloer. Aardig is ook het bureautje op de voorgrond.

Expertise bij Jachthaven Reekers in Woudsend. Links ontwerper Lammert Huitema, in het midden koper de heer Helsoot, rechts expert Rem Schuyt.	Het representatieve pand van Het Wakend Oog in Woudsend. Foto: Evert Bruinekool.

Info: www.hwo.nl

De Barkas-geschiedenis door Lammert Huitema: http://www.barkasclub.nl/barkas_geschiedenis.htm

 

 

Publicatiedatum: 14 December 2011
Reporter: Albert Hendriks – Friesland Holland Nieuwsdienst – www.friesnieuws.nl

Jachtbouw in de greep van modieuze trends

Aquanaut als Mercedes: meer modellen, meer kansen

SNEEK (NL) – Voor veel Friese jachtbouwers en –verhuurders is Aquanaut Yachting in Sneek een graadmeter. Als die trendsetter nog kans ziet aardig wat motorboten te verkopen, zelfs te exporteren, dan is er nog hoop, toch? “Maar daarvoor moet je wel alles uit de kast halen,” zegt directeur Mark Bakker van het al dik 50 jaar bestaande familiebedrijf met 45 fulltimers en 15 parttimers op de loonlijst. Daarop prijkt ook zijn broer Jan Piet, créateur de bateaux à moteur. Het duo ziet 2012 helemaal zitten, want ze hebben “leuke nieuwtjes”.

“Gezien de interesses voor onze nieuwe lijn Voyager II in lengte tot 17 meter en de reeds vergaarde opdrachten verwacht ik een goed 2012, beter dan 2011, het jaar waarin de jachtverhuur het tot mijn verbazing heel goed deed. Uiteraard laat ik niet het achterste van mijn tong zien, maar ik ben optimistischer dan voorheen.”

Trends

2011 blijkt nu één van de topjaren van de 15 nieuwe en vrij nieuwe schepen tellende huurvloot. Feitelijk zijn het demoschepen van de werf. Alle modellen zijn vertegenwoordigd, met uiteenlopende indelingen en stijlen, maar een toekomstige koper is niet gebonden aan die “inhouden”.
“Wij bouwen volgens het custom built principe binnen een seriematig kader, wat de werf zo interessant maakt. Het zijn allemaal eigen mensen die dat maatwerk leveren, van de 3D tekening tot en met de laatste verzoekopdracht aan de scheepstimmerman, die in feite een hoogwaardige meubelmaker is. Interieurs en exterieurs zijn meer dan voorheen aan trends onderhevig. We gaan qua opvolging van modellen en technieken richting de bouw van luxe automobielen met een bepaalde status, zoals Mercedes Benz en Audi. Dat betekent dus continu vernieuwen.”
Opvallend is de dalende belangstelling voor het kruisermodel, bij Aquanaut de nog modern ogende Unico. Dat staaft het idee dat de jachtbouw richting automobielbouw gaat.

Crisiswerk

Ook opmerkelijk in 2011 was de opbloei van de afdeling Refit, vertelt Bakker. Dat bedrijfsonderdeel legt zich toe op het onderhoud en de opwaardering van schepen. “Een nieuwe stoffering, schilderwerk, boeg- en hekschroeven aanbrengen, luiken plaatsen, dat soort zaken. Dat heeft ook met de crisis te maken. Men doet langer met zijn huidige boot. We proberen wel mensen in een speciale laaggeprijsde nieuwe Aquanaut te krijgen, de Drifter CS bijvoorbeeld, maar in de praktijk slaat dat niet zo aan. Het prijsverschil blijkt niet groot genoeg — wij kunnen niet verder zakken met de prijs vanwege de door ons gestelde kwaliteitsnormen — en dan kiest men toch weer voor een meer complete versie.”

Boot Düsseldorf

Zeer compleet zijn de in hal 15 op Boot Düsseldorf (21-29 januari 2012) getoonde Privilege 1150 AK en 1350 AK. “We hebben er een mooie eilandstand. We tonen daar dus twee jachten, maar we brengen daar ook onze nieuwe Vintage-serie met werkschiplook en de European Voyager II in beeld.  Gezien de relatief gunstige stand van zaken op de Duitse markt, verwacht ik veel van Düsseldorf, zowel wat de verkoop als de verhuur betreft. Over belangstelling zullen we ook in 2012 niet te klagen hebben. We zitten qua modellenreeks goed, dat is zeker. Minder zeker is hoeveel mensen daadwerkelijk het geld richting Friesland willen laten rollen.”

Voor Boot Düsseldorf: de Privilege 1150.	Het interieur van een Aquanaut European Voyager 1500.

Info aquanaut: http://www.aquanaut.nl/